Mannrán, morð og svívirðingar í Vestmannaeyjum

Ég hef alla tíð haft mikið dálæti á sögum tengdum Tyrkjaráninu.  Mér er afar minnistætt sem barni þegar farið var í ferðir með félögum út í Lyngfellisdal, inn í Hundraðmannahelli, upp að Fiskhellum, út að Sængurkonusteini og víðar til að spá og spekulera í sögusviði Tyrkjaránsins.  Oft skeggræddum við um það hvernig við myndum bregðast við ef “helvítin” kæmu nú aftur.  Oftast varð það okkar niðurstaða að við myndum stökkva þeim á flótta með herkænsku, afli og baráttuþreki.  Stundum sakna ég þess tíma þegar manni fannst maður geta sigrað heiminn með annarri hendi (og tekið í nefið með hinni).

Ég hóf í gær lestur bókarinnar “Reisubók Guðríðar Símonardóttur” eftir Steinunni Jóhannesdóttur sem fjallar jú eins og nafnið gefur til kynna um Tyrkja Guddu.  Ég er í dágóðan tíma búinn að ætla mér að lesa þess bók og nú má ekki lengra líða því í ár eru 380 ár frá því að Tyrkjaránið svokallaða var framið hér í Eyjum og víðar um land.  Vestmannaeyjabær ætlar sér í sumar að heiðra minningu herleiddra og þeirra sem drepnir voru í þessum voðaverkum með dagskrá tengdri Tyrkjaráninu.
Ég las fyrir nokkru bókina “Hrapandi jörð” eftir Úlfar Þormóðsson sem fjallar um þessa sömu atburði og hef síðan þá ætlað mér að lesa bók Steinunnar.  Að þessari bók lesinni hyggst ég svo verða mér út um “Reisubók Séra Ólafs Egilssonar”.

Eins og flestir vita þá voru mörkuð djúp spor í samfélag okkar Eyjamanna 16. júlí árið 1627 þegar hingað herjuðu ofbeldismenn frá annarri veröld og hertóku um 240 menn, konur og börn og fluttu þau nauðug suður um höf til þrældóms í Barbaríinu.  Fjölda margar frásagnir eru til um Tyrkjaránið hér í Eyjum og mikilvægt að halda þessum sögulegu viðburðum á lofti, enda þeir til marks um það umhverfi sem skóp það samfélag sem Eyjamenn byggja enn í dag.  Umhverfi sem alla tíð hefur kallað á baráttu og þrek.

Ein í hópnum var Guðríður Símonardóttir, Tyrkja-Gudda, ung sjómannskona og móðir hér í Vestmannaeyjum. Í bók sinni fylgir Steinunn Guðríði á hennar löngu reisu í þrælakistuna í Alsír, segir frá níu ára vist hennar þar og lýsir ferðinni norður á bóginn aftur uns hún eygir Ísland á ný með Hallgrími Péturssyni.

Ekki fer á milli mála að Steinunn þekkir sögusviðið allt afar vel og tekst lista vel að flétta saman sögulegum heimildum og spennandi skáldsögu.  Ég ætla að fjalla meira um þessa bók þegar ég hef lokið lestri og aldrei að vita nema umfjöllun um Tyrkjaránið fylgi með.

Athugasemdir

[Eygló Björnsdóttir (IP-tala skráð) 9.2.2007 kl. 20:26]

Þ+ú átt ekki eftir að sjá eftir því að eyða tíma í að lesa þessa bók....ein besta bók sem ég hef nokkurn tímalesið..... Kv. Eygló Björnsd.